بوش چاکنت: راهنمای جامع فنی، کاربردی و خدماتی
بوش چاکنت (Bearing Bushing) یا مهره قفلی، یکی از قطعات کلیدی در سیستمهای مکانیکی مبتنی بر بلبرینگهای مخروطی است. این قطعه با ایجاد اتصال ایمن بین بلبرینگ و شفت، از شلشدن اجزا در محیطهای پرارتعاش جلوگیری میکند و طول عمر دستگاهها را افزایش میهد
دستهبندی فنی بوشهای چاکنت
الف) تقسیمبندی بر اساس ساختار:
بوشهای کلاسیک (H Series):
شامل سه جزء اصلی: حلقه فلزی (H)
مهره قفلی (B)
و واشر خورشیدی (M). مناسب برای تجهیزات سنتی با بارگذاری بالا .
بوشهای مدرن (E Series):
فاقد واشر خورشیدی، با طراحی سادهتر و نصب سریعتر. ایدهآل برای ماشینآلات با سرعت عملیاتی بالا .
تقسیمبندی بر اساس جنس:
جنس ویژگیها کاربردهای شاخص
فولاد آبکاری شد:
مقاومت کششی ≥ ۵۸ راکول C، آبکاری زرد/سفید
دستگاههای سنگشکن، صنایع فولاد
استنلس استیل :
مقاومت خوردگی بالا، غیرمغناطیسی | صنایع غذایی، محیطهای مرطوب
پلیمرهای صنعتی:
وزن سبک، مقاوم در برابر خستگی هلیکوپترها، تجهیزات پزشکی
کارکرد و مکانیزم عملکرد
اصل قفلکنندگی:
شیارهای مخروطی روی بوش، با ایجاد اصطکاک ساختاری، از بازشدن مهره در اثر ارتعاش جلوگیری میکنند .
همراستاسازی شفت:
در شفتهای استوانهای، بوش چاکنت با تبدیل سطح صاف به مخروطی، نصب بلبرینگ را تسهیل میکند .
نمونه ای از کاربردها :
صنایع سیمان و فولاد: تحمل بارهای ضربهای در دستگاههای سنگشکن
خودروسازی: سیستمهای فرمان و انتقال قدرت
هوافضا: یاتاقانهای بالگردها و موتورهای جت
خرابیهای رایج و راههای پیشگیری
شایعترین مشکلات:
بازشدن مهره قفلی:
ناشی از انتخاب سایز نادرست یا گشتاور ناکافی هنگام نصب .
سایش مخروطی:
ایجاد خراش روی سطح بوش به دلیل ناهمترازی شفت (Misalignment) یا روانکاری نامناسب
خوردگی شیمیایی:
تماس با روغنهای صنعتی اسیدی یا محیطهای نمکی .
راهکارهای نگهداری پیشگیرانه:
نصب اصولی:
گرمکردن بوش تا ۸۰-۹۰°C با هیتر القایی (اجتناب از شعله مستقیم!) .
– استفاده از دستگاههای لیزری برای تراز دقیق شفت (کاهش ۵۰% خرابیها) .
روانکاری:
پرکردن ۹۰% فضای داخلی با گریس در سرعتهای پایین
محدود کردن گریس به ۳۰-۵۰% در دورهای بالا .
بازرسی دورهای:
– چک کردن گشتاور مهره هر ۵۰۰ ساعت کار در دستگاههای پرارتعاش
۴. برندهای معتبر جهان
تولیدکنندگان تراز اول:
SKF (سوئد):
پیشرو در تولید بوشهای سریE با پوشش Corrotect® ضد خوردگی .
FAG (آلمان):
بوشهای X-life با تحمل بارهای شعاعی تا ۲۰% بالاتر
FYH (ژاپن):
ویژه ماشینآلات CNC با دقت میکرونی .
چرا بوش چاکنت Bosch انتخاب کنید؟
بوشهای چاکنت مدرن با حذف واشر خورشیدی (سری E)، کاهش ۴۰% زمان تعمیرات را ممکن ساختهاند. توصیه میشود برای دستگاههای حیاتی، تنها از برندهای SKF یا FAG با گواهی اصالت استفاده شود. .
مهره چاکنت
مهره چاکنت (Lock Nut) که با نامهای مهره قفلی KM یا مهره شکافدار نیز شناخته میشود، قطعهای حیاتی برای ایجاد اتصالات ضدلرزش در سیستمهای مکانیکی است. این مهره بر اساس استاندارد DIN 981 تولید شده و دارای
شیارهای شعاعی است که با ایجاد اصطکاک ساختاری، از شلشدن اتصالات در محیطهای پرارتعاش جلوگیری میکند .
کارکردهای حیاتی و کاربردهای صنعتی
مکانیزم قفلکنندگی:
شیارهای مهره با ایجاد اصطکاک ساختاری در تماس با سطح شفت، از چرخش خودکار جلوگیری میکنند. این ویژگی در محیطهای با **فرکانس ارتعاش > ۵۰ هرتز ضروری است .
شایعترین خرابیها:
نوع خرابی علت راه حل
بازشدن مهره گشتاور نادرست نصب | استفاده از ترک متر کالیبرهشده
خوردگی شفت تماس گالوانیک با فلزات ناسازگار | جداسازی با واشرهای عایق پلیمری
ایش شیارها | ناهمترازی شفت (Misalignment > ۰.۰۵mm) | تنظیم با لیزر آلاینمنت
پروتکل نگهداری پیشگیرانه:
نصب اصولی:
گرمکردن مهره تا l۸۰-۹۰°lبا هیتر القایی (عدم استفاده از شعله مستقیم)
اعمال گشتاور دقیق مطابق جدول زیر:
سایز مهره (mm)گشتاور توصیهشده (Nm)
MM| ۲۰-۳۰ | ۱۵۰-۲۰۰ | NM
MM | ۳۰-۵۰ | ۲۵۰-۴۰۰ |NM
MM| ۵۰+ | ۴۵۰-۷۰۰ | NM
روانکاری دورهای:
استفاده از گریس Lithium-Based EP2هر ۵۰۰ ساعت کار
پرکردن ۷۰% فضای خالی در سرعتهای متوسط .
برخی از کاربردهای شاخص:
صنعت خودروسازی: سیستمهای فرمان و انتقال قدرت
نیروگاهها: نگهداری بلبرینگهای توربینهای چرخان
خطوط تولید: نوار نقالههای حمل مواد سنگین .
واشر چاکنت MB:
تعریف و نقش حیاتی
واشر چاکنت MB (Lock Washer MB) یا واشر خورشیدی جزء اصلی در سیستمهای قفلکننده مکانیکی مطابق استاندارد **DIN 5406** است. این قطعه با ایجاد تو > آقا جانی: زیع فشار یکنواخت** روی مهره چاکنت و بلبرینگ، از تمرکز تنش و سایش زودرس جلوگیری میکند.
دستهبندی فنی بر اساس جنس و ساختار
ا تقسیمبندی جنسشناسی:
فولاد فنری (60SiCr7) :
مقاومت کششی ≥ ۱,۸۰۰ مگاپاسکال، انعطافپذیری بالا
حساس به خوردگی | -۳۰°C تا ۱۲۰°C |
استنلس استیل ۳۰۴مقاومت عالی ضد خوردگی، غیرمغناطیسی -۱۰۰°C تا ۲۵۰°C
فولاد گالوانیزه گرم پوشش ۸۵ میکرونی ضد زنگ
مقاومت ضربهپذیری پایین | -۵۰°C تا ۲۰۰°C |
انواع ساختاری:
نوع ویژگیها استاندارد
MB کلاسی ۸ زبانه خمیده، ضخامت ۱.۵-۵mm | DIN 5406|
MBX
مدرن ۱۲ زبانه با پروفیل سینوسی، کاهش ۳۰%تنش ISO 13680
مکانیزم عملکرد و کاربردهای کلیدی
اصول عملکرد:
زبانههای واشر MB با قفلشدن در شیارهای مهره چاکنت از چرخش خودکار جلوگیری میکنند و نیرو را بهصورت ۳۶۰ درجه توزیع مینمایند.
برخی از کاربردهای حیاتی:
صنایع سنگین: سنگشکنها، نوار نقالههای معدنی (تحمل ضربات > ۵۰۰kJ)
خودروسازی: سیستمهای فرمان هیدرولیک و دیفرانسیل
توربینها: نگهداری بلبرینگهای شفت اصلی (سرعتهای > ۳,۰۰۰ RPM)
جدول خرابیها و راهکارها:
نوع خرابی علت راه حل
شکست زبانهها سایش ناشی از لقی مکانیکی |
تعویض فوری + تنظیم گشتاور مهره
خوردگی گالوانیک تماس فلزات ناهمسان
استفاده از واشرهای استنلس استیل ۳۱۶
تغییر شکل دائمی اعمال گشتاور بیشازحد
استفاده از ترکمتر کالیبرهشده
دستورالعمل نگهداری:
۱. نصب اصولی:
– تمیزکاری سطح شفت با حلال صنعتی
– تنظیم گشتاور مطابق جدول:
سایز واشر (mm) گشتاور (Nm)
| ۲۰-۳۰ | ۱۰۰ ± ۵ |
| ۳۰-۵۰ | ۲۰۰ ± ۱۰ |
| ۵۰+ | ۴۰۰ ± ۲۰ |
۲. بازرسی دورهای:
– اندازهگیری زاویه خم زبانهها با پروترکتور دیجیتال (حداکثر انحراف ۲ درجه)
تست MT (ذرات مغناطیسی) هر ۶ ماه برای تشخیص ترکهای ریز
استفاده از واشرهای MB اصل ۳۰% مصرف انرژی
را در سیستمهای دوار کاهش میدهد!
چرا برینگ مارکت؟
1. تضمین اصالت کالا: واردات مستقیم از برندهایSkf، FAG، چین با گارانتی اصالت .
2. پوشش سایزی گسترده:تأمین کلیه سایزهای استاندارد DIN 981 و DIN 5406 .
3. پشتیبانی فنی 360 درجه:
– مشاوره انتخاب محصول متناسب با دستگاه (مثلاً مهره `KM5` برای سایز M24 ).
آموزش نصب اصولی با ابزار مخصوص.
4. تدارکات سریع: تحویل به سراسر ایران با همکاری شبکه لجستیک بهینه.
برینگ مارکت؛ حافظ اتصالات صنعت ایران
تضمین کیفیت، پشتیبانی فنی دائم، پاسخگویی در کمترین زمان