جهت دریافت مشاوره و ثبت سفارش میتوانید با کارشناسان ما در تماس حاصل کنید.
شاید نام قطعات صنعتی مثل بلبرینگ و یاتاقان را زیاد شنیده باشید. مخصوصا اگر از جمله افرادی باشید که در زمینه مکانیک و صنعت فعالیت دارند. اگر از این دسته از افراد باشید مطمئنا با کاربرد و دلایل استفاده از این قطعات هم آشنایی دارید ولیکن در این مطلب می‌خواهیم در مورد یکی از مهم‌ترین این قطعات با یکدیگر صحبت کنیم. یاتاقان یک قطعه صنعتی است که باعث میشود دو یا چند قطعه دیگر حرکت کنند. این حرکت‌ها می توانند به صورت خطی یا چرخشی باشند. به نوعی برای کمک به حرکت همزمان چند قطعه دیگر میتوان از یاتاقان ها استفاده کرد. معمولا یاتاقان‌ها را براساس حرکتی که دارند، اصول کاری یا میزان باری که میتوانند تحمل کنند، به دسته های مختلفی تقسیم‌بندی می‌کنند.
ذکر این نکته الزامی است که شما می توانید از یاتاقان ها در تمامی پروژه ها و ماشین آلات صنعتی و مکانیکی استفاده کنید. دقت کنید که هر زمانی که حرکت چرخشی در بین سایر قطعات وجود داشته باشد استفاده از یاتاقان ها لازم و ضروری خواهد بود. در اینجا قصد داریم تا در مورد یاتاقان، کاربرد و انواع آن صحبت کنیم.
یاتاقان را می توان از جمله اجزاء اصلی در پروژه های حرکتی چرخشی تعریف کرد. زمانی که لازم باشد قطعات و لوازمی صنعتی که تعداد آنها بالاتر از دو عدد است، حرکت کنند از یاتاقان ها و قطعاتی با کاربرد مشابه استفاده می شود. در بسیاری از مواقع در این کاربرد ها، از یاتاقان ها استفاده می کنند با این تفاوت که با توجه به کاربرد مورد نظر نوع یاتاقان متفاوت بوده و با توجه به کاربرد خاصی که در نظر دارند از آن ها استفاده می کنند . یاتاقان را یک تکیه گاه معرفی می کنند که برای اجزای چرخ دنده پمپ از آن استفاده می کنند .اگر از این قطعه استفاده نشود و در صورتی که یاتاقان ها به درستی کار نکنند، موقعیتی که اجزای چرخشی دارند تغییر می کند و به همین صورت نمی توان کاربرد مورد نظر را از این قطعه دریافت کرد و کل کار از هم می پاشد. به همین دلیل می گویند یاتاقان ها از جمله قطعات کاربردی و مهم در نظر گرفته می شوند. دقت کنید در صورتی که کار در این قطعه به مشکل بخورد و به نوعی موقعیت سایر اجزا تغییر کند، قطعات متحرک و ثابتی که در پمپ وجود دارند به یکدیگر برخورد می کند. همچنین سبب می شود محور پمپ نیز شکسته شده یا حالت خمیده پیدا کند.
با توجه به نکاتی که تا به الان به آنها اشاره شد باید متوجه شده باشید. که این قطعه کاربرد زیادی دارد و بسیار حساس است. به همین دلیل باید در انتخاب نوع و مدل مناسب برای استفاده برای کاربرد های مختلف نهایت دقت را داشته باشید. یاتاقان ها با توجه به کاربردی که دارند و مکانی که از آنها استفاده می شود به انواع مختلفی تقسیم بندی می شوند. از جمله انواع یاتاقان می توان به یاتاقان های لغزشی و یاتاقان غلتشی اشاره کرد. در ادامه با این دو نوع آشنا شده و در مورد کاربرد هر یک از آنها به طور کامل صحبت خواهیم کرد .
همانطور که اشاره شد با توجه به کاربرد های مختلفی که مد نظر داریم از انواع یاتاقان های لغزشی و چرخشی استفاده می شود. در اینجا می خواهیم به کاربرد یاتاقان غلتشی اشاره کنیم. این نوع یاتاقان برای کاربرد ها و مصارف مشخصی استفاده می شوند. در طراحی ساخت آنها دو عدد رینگ و تعدادی ساچمه وجود دارد که به کاربرد آنها کمک می کند. ساچمه ها به صورت مماس و قسمت های مشخصی بین دو حلقه قرار می گیرند. برای کاربرد درست حلقه و ساچمه ها لازم است آنها را توسط یک قفس که از صفحات موازی از جنس برنج ساخته شده اند در جای خود ثابت به گونه ای که از هم جدا باشند نگه دارند . شما با این نوع از یاتاقان ها به خوبی آشنا هستید و به دفعات از آن ها استفاده کرده اید . دو نوع کلی از یاتاقان های غلتشی بلبرینگ و رولبرینگ نامیده می شوند . هم بلبرینگ و هم رولبرینگ با توجه به نوع ساخت میتوانند کاربرد های خاص خود را داشته باشند و بر همین اساس به انواع مختلفی دسته بندی می شوند . دقت کنید که میزان استفاده و طول عمرشان به دما، تعمیر و شیوه نگهداری آنها ربط دارد و بر همین اساس می توان دوره های مختلفی را برای مدت زمان کار آنها معرفی کرد. ولی یاتاقان های لغزشی به طور کلی طول عمر کوتاهی دارند.محافظ های محوری، ریگ های صلبی هستند که در محفظه های یاتاقان نصب شده و بوش های متحرک را که به صورت سفت و محکم درون اجزاء قرار داده‌اند را تحمل می کنند. در برخی مواقع ساخت این بوش ها به صورت مخروطی یا کروی شکل می گیرد تا بتوان به صورت محوری یا شعاعی از آنها محافظت کرد. در اینجا با کاربرد این نوع یاتاقان به صورت کامل آشنا شدیم. ولی با توجه به کاربردی که دارند می توان برای استفاده از آنها به گونه های مختلف یاتاقان لغزشی اشاره کرد. یاتاقان های لغزشی به دو نوع استوانه‌ای یا ژورنال و یاتاقان های کف گرد محوری دسته بندی می شوند. می توان گفت که این نوع یاتاقان ها با توجه به کاربرد و شکلی که دارند در موارد مختلفی استفاده می شوند .
این نوع یاتاقان برای حفظ کردن موقعیت اجزاء چرخشی در هر دو گونه شعاع محوری و چرخشی، همچنین تکیه نمودن اجزاء به یکدیگر کاربرد دارد. منظور از محافظ های شعاعی معمولا پوست هایی است که شکل سیلندر دارند و از مواد متفاوتی برای ساخت آنها استفاده می شود . محافظ های شعاعی در محفظه هایی به نام صلب ، نصب می شوند و به صورت ثابت قرار داده می شوند .
محافظ های محوری ، ریگ های صلبی هستند که در محفظه های یاتاقان نصب شده و بوش های متحرک را که به صورت سفت و محکم درون اجزاء قرار داده‌اند را تحمل می کنند. در برخی مواقع ساخت این بوش ها به صورت مخروطی یا کروی شکل می گیرد تا بتوان به صورت محوری یا شعاعی از آنها محافظت کرد. در اینجا با کاربرد این نوع یاتاقان به صورت کامل آشنا شدیم. ولی با توجه به کاربردی که دارند می توان برای استفاده از آنها به گونه های مختلف یاتاقان لغزشی اشاره کرد. یاتاقان های لغزشی به دو نوع استوانه‌ای یا ژورنال و یاتاقان های کف گرد محوری دسته بندی می شوند. می توان گفت که این نوع یاتاقان ها با توجه به کاربرد و شکلی که دارند در موارد مختلفی استفاده می شوند .
اگر از یاتاقان های لغزشی به درستی استفاده شود و در زمان های مناسب روغن کاری شوند می توان از آنها برای حرکت بارهای بیشتری استفاده کرد. در این صورت این نوع از یاتاقان ها نسبت به یاتاقان های غلتشی می توانند بار بیشتری را تحمل کنند. ولیکن همانطور که کمی قبل اشاره شد این نوع یاتاقان ها طول مدت کمتری نسبت به نوع غلتشی دارند. یاتاقان های لغزشی ضریب اصطحکاکی معادل 10 تا 15 برابر یاتاقان های غلتشی دارند. این میزان ضریب اصطحکاک با توجه به این نکته که باعث اتلاف انرژی می شود می تواند ضرر های مالی بسیار زیادی را شامل شود.
هنگامی که در محور یاتاقان های لغزشی بار ثابت و مداومی را تحمیل کنیم، قسمت هایی که تحت فشار مورد نظر هستند تحت تنش ثابت قرار خواهند گرفت. به همین دلیل با توجه به خستگی که از تحمل بار ناشی می شود، یاتاقان هیچ مشکلی نخواهد داشت و می تواند به خوبی به کار خود ادامه دهد .
در این قسمت می خواهیم در مورد مزیت ها و معایب استفاده از یاتاقان های لغزشی صحبت کنیم . زمانی که بار های ثابت و مداومی در محور قرار داده میشود ،قسمت های که تحت بار یاتاقان هستند . تنش ثابت داشته که همین باعث می شود بر اثر خستگی خطر معیوب شدن کاهش پیدا کنند .
اگر برای ساخت یاتاقان های لغزشی از مواد مناسب و عالی استفاده کنند می توانند به راحتی در قسمت هایی که مایع پمپاژ قرار دارد به خوبی کار کنند و به نوعی به خنک کاری کمک کنند .
در صورتی که در سرعت های بالا این نوع یاتاقان به صورت مناسب روغنکاری شود یاتاقان های لغزشی نسبت به نوع غلتشی میتوانند متحمل بار های بیشتری شوند .
در اینجا با مزایای استفاده از یاتاقان های لغزشی نسبت به غلتشی آشنا شدیم . اگر از این یاتاقان استفاده شود میتوان در بسیاری از مواقع شاهد کاربرد مناسب و ویژگی ها مطلوبی بود ولی در کنار این مزیت ها استفاده از یاتاقان های لغزشی معایب های هم دارد .
ضریب اصطحکاک یاتاقان های لغزشی نسبت یه یاتاقان های غلتشی 10 تا 15 برابر است . ای ضریب موجب اتلاف پر هزینه است . با توجه به اصطحکاک این نوع یاتاقان می توان گفت که دمای روانسازی تا حد بسیار زیادی افزایش پیدا می کند . یا توجه به این نکته نصب سیستم های پر هزینه و دقیق خنک کاری غیر ممکن خواهد شد .
طراحی و توسعه توسط آرت لیو
